Stres oksydacyjny

11 lutego 2018 | Stres oksydacyjny woda redox woda wodorowa Zdrowie

Gdy dochodzi do zaburzenia równowagi między utleniaczami (wolnymi rodnikami) a przeciwutleniaczami (antyoksydantami) mówi się o stresie oksydacyjnym. Jest on niezwykle groźny dla człowieka. Dowiedz się, jak objawia się stres oksydacyjny i jak możesz z nim skutecznie walczyć.

Co to jest stres oksydacyjny?

Stres oksydacyjny to stan braku równowagi między wolnymi rodnikami i antyoksydantami. Wolne rodniki posiadają jeden niesparowany elektron w swojej strukturze. Antyoksydanty również posiadają wolny elektron, który mogą oddać i przez to zneutralizować wolny rodnik. Przewaga wolnych rodników powoduje utlenianie, czyli niszczenie zdrowych komórek – najlepszym przykładem jest obserwacja jabłka, które pod wpływem powietrza zaczyna w oczach nabierać koloru brunatnego. Cóż, jest to proces naturalny, ale możemy mu zapobiegać.

Mimo że stres oksydacyjny jest niekorzystny dla ludzkiego organizmu, to zarówno wolne rodniki, jak i antyoksydanty są nam niezbędne do codziennego funkcjonowania. Wolne rodniki pełnią funkcję m.in. regulatorów procesów zachodzących w komórkach. Gdy organizm przeżywa stres, to wpływają one również na pracę serca, a dokładniej na sposób jego działania – jest ono w stanie pompować więcej krwi. Z drugiej strony wolne rodniki doprowadzają nie tylko do starzenia się organizmu, lecz także rozwoju wielu groźnych, w tym przewlekłych, chorób.

Co to jest stres oksydacyjny? Z punktu widzenia organizmu człowieka to niepożądane zjawisko, bo może doprowadzić do szeregu niepożądanych zmian. Jak jednak dochodzi do powstania wolnych rodników, które – choć niezbędne – w nadmiarze szkodzą? Podczas przetwarzania w komórce tlenu, (który jest nam niezbędny do życia) w energię, jego niewielka część jest uwalniana właśnie pod postacią wolnych rodników. To jednak nie jedyny sposób, w jaki wolne rodniki dostają się do organizmu – przyjmujemy je z pożywieniem, np.: smażonymi potrawami, wędzonymi wędlinami i alkoholem. Stres oksydacyjny powstaje także wskutek innych czynników zewnętrznych, np.:

• palenia papierosów,
• przeżywania długotrwałego stresu,
• zażywania niektórych leków,
• nadmiernego zażywania kąpieli słonecznych,
• intensywnego wysiłku fizycznego.

Gdy powstawanie wolnych rodników zostaje przyśpieszone, w organizmie dochodzi do szeregu negatywnych zmian.

Stres oksydacyjny – objawy

Codziennie dowiadujemy się o zagrożeniach dla naszego zdrowia. Wolne rodniki są synonimem tych zagrożeń. Ostatnie badania nad jakością powietrza powodują, powiedzmy sobie szczerze, przerażenie. W smogowe dni wdychamy dwutlenek węgla CO2, tlenek węgla CO, dwutlenek siarki SO2, tlenki azotu NOX, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, np. benzo(a)piren oraz dioksyny, a także metale ciężkie (ołów, arsen, nikiel, kadm) i pyły zawieszone PM10, PM2,5. Jemy szybko, niezdrowo i nie przywiązujemy wagi do pochodzenia i składu naszej diety. Dochodzą do tego papierosy i alkohol. A na koniec sport, który uprawiamy niesystematycznie, przeciążamy organizm do bólu. Wszystkie te czynniki mają destrukcyjny wpływ na nasz organizm wewnętrznie – tego nie widzimy i zewnętrznie – to widać przyglądając się wyglądowi skóry, włosów czy paznokci. Wszystkie wymienione objawy określamy stresem oksydacyjnym.

Stres oksydacyjny nie objawia się w sposób charakterystyczny – symptomy można przypisywać różnym chorobom. To zaś sprawia, że nawet lekarze nie są w stanie postawić prawidłowej diagnozy na podstawie jedynie przeprowadzonego wywiadu – często potrzebne są wyniki badań laboratoryjnych. Przykładowo stres oksydacyjny objawia się m.in. wysokim stężeniem „złego” cholesterolu, czyli frakcji LDL. Aby ustalić poziom cholesterolu LDL we krwi, niezbędne jest wykonanie badania krwi. Również pokrążone oczy czy senność mogą być przypisywane zmęczeniu, zmianie pogody czy przesileniu wiosennemu.

Stres oksydacyjny w procesach uszkodzenia komórek

Skoro wolne rodniki są niezbędne, aby komórki funkcjonowały poprawnie, to ich nadmiar może doprowadzić do wystąpienia reakcji patologicznych. Wówczas, zamiast pośredniczyć np. we wzroście komórki, wolne rodniki mogą doprowadzić do jej uszkodzenia. Gdy działanie komórki zostaje zaburzone, może dojść do rozwoju jednej z chorób przewlekłych.

Co to jest stres oksydacyjny? Na to pytanie odpowiedź znajduje się powyżej. Czy można zapobiec niszczeniu poszczególnych komórek pod wpływem wolnych rodników? To nie przypadek, że witamina E jest określana jako „witamina życia”. To właśnie ona chroni błony lipidowe komórek. Pomocna okazuje się także witamina C, która usuwa wolne rodniki. Także obecność wielu minerałów wpływa na  stan komórki, np.:

• mangan – chroni mitochondria (miejsce, w którym powstaje ATP, czyli źródło energii) przed działaniem wolnych rodników,
• cynk – usuwa wolne rodniki z cytoplazmy komórki,
• selen – to jeden ze składników enzymu, który regeneruje glutation, czyli organiczny związek chemiczny wykazujący właściwości przeciwutleniające.

W praktyce zatem obecność wymienionych witamin i minerałów jest niezbędna, aby chronić komórki przed uszkodzeniami będącymi efektem zaburzenia ilości wolnych rodników w organizmie.

Stres oksydacyjny – skutki

Dzięki licznym badaniom wiadomo, że stres oksydacyjny ma niekorzystny wpływ na organizm człowieka. Mowa przede wszystkim o rozwoju groźnych, przewlekłych chorób. Podwyższenie w organizmie ilości frakcji cholesterolu LDL oznacza, że na ścianach naczyń krwionośnych tworzą się blaszki. Efektem ich nagromadzenia może być miażdżyca, a także zawał serca.

Stres oksydacyjny wpływa na stan skóry, może także doprowadzić do rozwoju jednej z chorób skóry, np. czerniaka. Nadmiar wolnych rodników powoduje, że organizm, w tym także skóra, szybciej się starzeje. To nie wszystko, bo skoro stres oksydacyjny ma także bezpośredni wpływ na działanie komórek, to każdy układ i narząd w organizmie człowieka może zostać uszkodzony.

Za rozwój Parkinsona czy Alzheimera, czyli chorób neurodegeneracyjnych, również odpowiada stres oksydacyjny. Właśnie z tego powodu nadmiar rodników jest uznawany za poważny problem. Ponieważ zapobieganie jest zawsze łatwiejsze niż leczenie, niezbędne jest m.in. wyeliminowanie czynników, które przyśpieszają powstawanie wolnych rodników.

Stres oksydacyjny a nowotwory

Podczas podziału komórek może dojść do sytuacji, gdy część z nich nabierze cech komórek nowotworowych. Współcześnie mechanizm tworzenia takich komórek wciąż nie został do końca poznany – naukowcy wskazują, że może to być efekt czynników genetycznych lub środowiskowych. Istnieje też teoria, zgodnie z którą czynniki te mogą ze sobą współdziałać. Z drugiej strony nie brakuje głosów, że komórki nowotworowe mogą powstawać w wyniku działania reaktywnych form tlenu. Efektem tych zmian jest właśnie omawiany stres oksydacyjny.

Współcześnie wiadomo, że komórki nowotworowe są szczególnie narażone na stres oksydacyjny. W komórkach nowotworowych, w których występują wolne rodniki, powstają m.in. liczne mutacje.

Skoro istnieje szansa, że stres oksydacyjny przyczynia się do rozwoju komórek nowotworowych, to zapobieganie rozwojowi choroby sprowadza się głównie do utrzymania równowagi między utleniaczami a przeciwutleniaczami. Jest to możliwe, o ile pacjent wdroży zalecania lekarzy dotyczące np. diety. W praktyce sprowadza się to również do rzucenia nałogów, np. palenia papierosów i ograniczenia alkoholu.

Stres oksydacyjny a cukrzyca

Cukrzyca to współcześnie jedna z chorób uznawanych za cywilizacyjne. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że w 2014 r. na świecie żyło 422 mln dorosłych z cukrzycą. To ogromna ilość, biorąc pod uwagę, że w 1980 r. cukrzyków było na świecie nieco ponad 100 mln, a dokładniej 108 mln. Czy stres oksydacyjny ma wpływ na rozwój cukrzycy? Wiadomo, że negatywnie oddziałuje ona na komórki i zmiany, jakie zachodzą w ich obrębie.

Według specjalistów stres oksydacyjny może być przyczyną cukrzycy II typu. Ponieważ wolne rodniki są nie tylko efektem przemiany tlenu w energię, lecz także spożywania niektórych potraw, to koniecznie jest wdrożenie zmian żywieniowych. Szczególnie ważne jest wyeliminowanie składników pokarmowych, które są ich źródłem. Jednocześnie dietę należy wzbogacić o żywność bogatą w antyoksydanty. Przede wszystkim są to warzywa i owoce, bo są ona cennym źródłem witamin C, E i beta-karotenu. Witamina E jest też obecna w orzechach i nasionach słonecznika.

Zdiagnozowanie cukrzycy oznacza dla chorego konieczność zmodyfikowania diety. Poza wyeliminowaniem niezdrowych składników pokarmowych, warto zadbać o to, aby ułożony jadłospis zawiera sporą ilość antyoksydantów. To sposób, aby zachować w organizmie równowagę między wolnymi rodnikami a przeciwutleniaczami.

Stres oksydacyjny – leczenie

Ponieważ stres oksydacyjny może doprowadzić do rozwoju licznych chorób, tak ważne jest zachowanie równowagi między wolnymi rodnikami a przeciwutleniaczami, czyli antyoksydantami. Można to osiągnąć, prowadząc zdrowy tryb życia – prawidłowo odżywiając się i uprawiając sport. W tym przypadku leczenie to długotrwały proces – konieczna jest zmiana nawyków. Warto unikać czynników ryzyka i szukać rozwiązań prozdrowotnych. W naturze występuje wiele przeciwutleniaczy do najsilniejszych należą owoce, np.: borówki, aronii, czarnej porzeczki czy cytrusy, oraz warzywa takie jak czosnek, kapusta czy szpinak.

Jednak badania dowodzą, że największy potencjał antyoksydacyjny posiada wodór. I co najważniejsze woda wodorowa H2 jest antyoksydantem, którego nie można przedawkować. Po prostu nadmiar antyoksydantów zamienia się w wodę, która jest neutralna dla naszego organizmu. Profilaktyczne korzyści z zastosowania wody wodorowej obejmują: odkwaszenie organizmu, opóźnianie starzenia się komórek, oczyszczanie organizmu ogólną poprawę stanu zdrowia, poprawę wyglądu skóry i włosów, szybszą regenerację organizmu, wspomaganie odporności.

Skoro woda antyoksydacyjna pozytywnie wpływa na zachowanie równowagi między wolnymi rodnikami a antyoksydantami, to jak zapewnić sobie stały dostęp do niej? Nie jest to trudne – wystarczy zakupić generator aktywnego wodoru. Generator RaRa dostarcza wody o terapeutycznym  stężeniu wodoru molekularnego H2, które wynosi 1,2 mg/l. Woda Redox nadaje się do spożycia, pielęgnacji ciała oraz mycia owoców i warzyw. Urządzenie można zasilać na dwa sposoby – bezpośrednio z wodociągu lub uzupełniając wodę w zbiorniku generatora. W każdym przypadku powstaje woda nasycona wodorem, a jej dzienny koszt wynosi zaledwie 5 zł. Ten zakup to inwestycja w zdrowie.

Źródła:

http://www.phmd.pl/api/files/view/2729.pdf
http://www.mz.gov.pl/aktualnosci/who-oglasza-nowe-dane-o-cukrzycy-na-swiecie/
http://www.phmd.pl/api/files/view/2729.pdf
https://phmd.pl/api/files/view/25841.pdf
https://journals.viamedica.pl/clinical_diabetology/article/viewFile/8842/7549